Αφιέρωμα της ΕΡΤ στο αεροσκάφος F-4 Phantom με Κυβέρνητη τον Επισμηναγό Σωτήρη Δούδαλη από τα Ψαχνά (video)

Μισό αιώνα ολοζώντανης αεροπορικής ιστορίας (1974- 2024) έχει συμπληρώσει το αεροσκάφος δίωξης-κρούσης F4 Phantom κι όπως ορισμένες λεπτομέρειες μαρτυρούν, το μαχητικό θρύλος για την Πολεμική Αεροπορία, έχει ακόμη πολλά να δώσει. Τουλάχιστον έως ότου ξεκινήσουν τα έργα ανάπλασης στην αεροπορική βάση της Ανδραβίδας τα F4 Phantom θα πετούν. Η 117 Πτέρυγα Μάχης πρέπει να ετοιμαστεί για το βήμα προς την 5η γενιά αεροσκαφών, τα F-35.

Ο «φιλοξενούμενος»…

Με αυτό το αεροσκάφος, «θρύλο» το EΡΤNews, πριν πέσει η επιχειρησιακή αυλαία, είχε την τιμή και χαρά να πετάξει στον ουρανό του Αρχιπελάγους την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου και να βιώσει ο στρατιωτικός συντάκτης της Δημόσιας τηλεόρασης, Γιώργος Σιδέρης, πως είναι η ώση του δικινητήριου μαχητικού.

«Να ζήσω για 55 λεπτά, όπως ζουν 50 χρόνια κάθε μέρα οι λεγόμενοι και “φαντομάδες” του Αιγαίου. Ένα στοίχημα δύσκολο αν λάβει κανείς υπόψιν του πως «ο άνθρωπος γεννήθηκε για να περπατά κι όχι για να πετά», όπως είπε ο «φιλοξενούμενος» συγκυβερνήτης.

Κάπως έτσι ο Επισμηναγός Σωτηρης Δούδαλης της 338 Μοίρας «Άρης», με καταγωγή από τα Ψαχνά Ευβοίας και 1700 ώρες πτήσης, θέλησε να ηρεμήσει το οποίο άγχος διέκρινε στο βλέμμα του «φιλοξενούμενου» και για 55 λεπτά συγκυβερνήτη του, στο πίσω κάθισμα του εμβληματικού F4.

Οι δυο κινητήρες General Electric J-79 Turbojet βρυχήθηκαν στον διάδρομο απογείωσης της 111 Πτέρυγας Μάχης της Ν. Αγχιάλου, απ’ όπου διεξήχθησαν οι πτήσεις για τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους, απόστρατους αλλά και εν ενέργεια στελέχη της αεροπορίας που δεν έχουν τη δυνατότητα να ζουν την ένταση μιας πτήσης με μαχητικό αεροσκάφος. Όλες οι πτήσεις στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τον προστάτη Αρχάγγελο Μιχαήλ.

Το F4 Phantom απογειώθηκε στον ουρανό της Μαγνησίας κι από δεξιά ξεπρόβαλλε η Εύβοια μέσα από μια όμορφη χαμηλή νέφωση, η οποία βοήθησε σε πολλές εναέριες λήψεις εικόνων και βίντεο.

Πρώτη αποστολή, η κρούση στο αεροδρόμιο της Σκύρου. Η πτήση σε χαμηλό ύψος, δεκάδες μέτρα πάνω από το καταγάλανο Αιγαίο. Μια πτήση που έδειχνε την εξοικείωση των αεροπόρων μας να πετούν κάτω από την εμβέλεια των ραντάρ…

Μόλων Λαβέ…

Αμέσως μετά την Σκύρο, το «Μόλων Λαβέ» του Λεωνίδα της Σπάρτης, το δόρυ και η Σπαρτιατική ασπίδα, στέλνουν ένα διαχρονικό μήνυμα ισχύος, αποτροπής και θέλησης για διαρκή υπεράσπιση της πατρίδας.

Το μνημείο που κατασκευάστηκε στο ακροατήριο του Αγίου Ευστράτιου για τον Υποσμηναγό Νικόλαο Σιαλμά έχει γίνει τόπος τιμής και μνήμης για κάθε αεροπόρο.

Όσοι πετούν, είτε με F4 Phantom ή F16 Viper, με Rafale, ακόμη και με μεταφορικά C-130 ή ελικόπτερα, θα κάνουν υπέρπτηση στο μνημείο αυτό.

Ένας, ίσως, αεροπορικός φόρος τιμής στον ήρωα ιπτάμενο που τον Ιούνιο του 1992, πετώντας με F1 Mirage έχασε την ζωή του κατά τη διάρκεια αερομαχίας με τουρκικό F16, όταν το Mirage μετά από μια σειρά ελιγμών κατέληξε στην θάλασσα.

Η πτήση για το EΡΤNews συνεχίστηκε στην Λήμνο και στο Άγιο Όρος, ενώ πάνω από το αεροδρόμιο της Ν. Αγχιάλου ακόμη μια «προσβολή» ήταν η αυλαία για την πτήση αυτή.

Από τα F4 Phantom στα F35…

Αυτά τα 55 λεπτά εκείνο που μπορεί κανείς να παρατηρήσει είναι η ιδιαίτερα μεγάλη ισχύς των δυο κινητήρων, ιδίως όταν ο «γερόλυκος» της αεροπορίας πετούσε με μετάκαυση, αυξάνοντας ραγδαία την ταχύτητα. Εκτός όμως των αναλογικών οργάνων, o «φιλοξενούμενους» παρατηρεί τα ηλεκτρονικά όργανα πτήσης, το ραντάρ, το had, το stick της στοχοποίησης. Άλλωστε ο συγκυβερνήτης στο F4 Phantom σε συνθήκες επιχειρήσεων ασχολείται αποκλειστικά με την πληθώρα των όπλων που φέρει το αεροσκάφος. Από την στιγμή που τα Phantom έγιναν δέκτες αναβάθμισης την δεκαετία του 2000, ο εκσυγχρονισμός, δομικός και στα ηλεκτρονικά του, έφερε πολλά δεδομένα του F16 & στο Phantom, ιδίως στον φάκελο των όπλων.

Η αναβάθμιση εκείνη θεωρήθηκε σταθμός καθώς που κράτησε ζωντανά τα F4 Phantom και τους έδωσε επιπλέον δυνατότητες για ν’ ανταποκρίνονται 50 χρόνια μετά στο σύγχρονο πεδίο.

Εν έτει 2024, η Ελλάδα, η Τουρκία και η Ιαπωνία παραμένουν οι μοναδικοί χρήστες του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους. Όμως όταν κάποιο ανταλλακτικό λήγει και δεν υπάρχει σε επάρκεια, επειδή η κατασκευάστρια εταιρεία δεν υποστηρίζει πλέον τον τύπο του μαχητικού, μοιραία αυτό τοποθετείται στα προς απόσυρση. Το καλοκαίρι που πέρασε στην 117 Πτέρυγα Μάχης είχε βρεθεί το ERTnews στο πλαίσιο εκδήλωσης για την συμπλήρωση 50 ετών παρουσίας των F4 Phantom.

Έχει αξία να θυμηθούμε τι έλεγαν στην κάμερα του EΡΤNews οι απόστρατοι «φαντομάδες» που θυμήθηκαν τα «σιδερένια φτερά» που τους είχε εμπιστευτεί η πατρίδα. Ο 74χρονος σήμερα Αντισμήναρχος ε.α. Παναγιώτης Κουμπούρης είχε πει ότι «άλλαξε όλο το δόγμα της πολεμικής αεροπορίας και η εκπαίδευση ξεκίνησε ουσιαστικά από το μηδέν», ενώ ο Αντιπτέραρχος ε.α. Γιώργος Σκαρλάτος σημείωσε πως «από περιστεράκια που πετάγαμε ευτυχείς, γίναμε οι «αγκρέσορες» και όχι μόνο γίναμε τέτοιοι, φτιάξαμε και το ελληνικό top gun, το σχολείο όπλων τακτικής.».

Σε αυτή την εορταστική εκδήλωση ο Αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας, Αντιπτέραρχος Δημοσθένης Γρηγοριάδης μιλώντας στο EΡΤNews είπε ότι η απόσυρση των F4 Phantom είναι συνδεδεμένη με τα έργα στην Ανδραβίδα. Ουσιαστικά όταν ο διάδρομος απογειώσεων- προσγειώσεων τεθεί εκτός λειτουργίας για την ανάπλασή του. Και κατέληξε ο Αρχηγός λέγοντας ότι

«Έτσι όπως γίνονται οι επιχειρήσεις ή όπως θα γίνονται οι επιχειρήσεις αν δεν έχεις το F-35 θα έχεις ένα επιχειρησιακό πρόβλημα, ιδίως στην περιοχή που βρίσκεται η Ελλάδα. Δεν είμαστε Ελβετία, μακάρι να ήμασταν αλλά ακόμη και η Ελβετία πρόκειται να προμηθευτεί F-35.»

To 2028 θεωρείται χρονιά ορόσημο για τα F-35. Τα πρώτα ελληνικά stealth μαχητικά θα βρίσκονται στις ΗΠΑ και σε αυτά θα εκπαιδεύονται Έλληνες ιπτάμενοι και μηχανικοί. Επιπλέον την ίδια χρονιά όπως σχεδιάζουν από το αεροπορικό επιτελείο θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα υποδομής στην 117 Πτέρυγα Μάχης στην Ανδραβίδα. Και το 2030, θα είναι όλα έτοιμα για την πρώτη ιστορική τροχοδρόμηση των αεροσκαφών 5ης γενιάς. Αυτών που λόγω της χαμηλής παρατηρησιμότητάς τους σε όποιο ύψος κι αν πετούν βρίσκονται «κάτω από τα ραντάρ».

Σε κάθε περίπτωση οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ολοκληρώνονται με τις επιδείξεις του F-16 ZEUS και τις αεροπορικές διελεύσεις στον ουρανό της Θεσσαλονίκης κι άλλων μεγάλων πόλεων. Καλές προσγειώσεις, σας ευχαριστούμε για την εμπειρία της πτήσης με το αεροσκάφος θρύλος!

Κείμενο – Φωτογραφίες: Γιώργος Σιδέρης