«Τζιβαέρι μου….(εικόνες του Αυγούστου)» (του Βαγγέλη Παπαμιχαήλ)

Τζιβαέρι είναι λέξη Αραβικής προέλευσης και  σημαίνει κόσμημα, πολύτιμο πετράδι. Κατ΄ επέκταση και μεταφορικά ένα πρόσωπο που υπεραγαπάμε.

Σε όλες τις γλώσσες σχεδόν υπάρχει κάποιος  συναισθηματικός παραλληλισμός ανάμεσα  σε κάτι που είναι πολύ ακριβό και ταυτόχρονα  αγαπημένο: Mein Schatz, mon cher,my dear. Ένας άνθρωπος που μας δίνει ζωή και μας κρατάει στη ζωή.

Πολλοί τραγούδησαν το Τζιβαέρι. Λίγοι το ένιωσαν. Η καταγωγή του  άγνωστη. Κάπου μεταξύ Σμύρνης και νησιών του Αιγαίου κάποια  μούσα αγάπησε  πάρα πολύ και  το πρωτοτραγούδησε με την ψυχή της.

Η Αιμιλία Χατζηδάκη, η αρχόντισσα της Λέρου, η κυρία με τη βελούδινη, αγγελική φωνή το έψαλλε με τρόπο που κάνει όλες τις υπόλοιπες εκτελέσεις  απλές προσπάθειες  που δεν μπορούν να αποδώσουν το βάθος του συναισθηματικού μηνύματος  αυτού του έργου τέχνης.

…  η ξενιτιά το χαίρεται, το μοσχολούλουδό μου…

Η Κυρά της Λέρου έζησε διακριτικά και σεμνά όπως ταιριάζει  σε μια αρχόντισσα και άφησε  ερμηνείες που ακόμα και τώρα μετά από  τόσα χρόνια, χαϊδεύουν τα κύματα του Αιγαίου  για όσους και όσες μπορούν να το  αντιληφθούν.

Είναι άλλο πράγμα η διασκέδαση και άλλο η τέχνη. Η   πανηγυριώτικη  διασκέδαση  εκτονώνει τη λαϊκή ψυχή. Η τέχνη την απαλύνει σαν μπάλσαμο. Και οι δυο περιπτώσεις έχουν τις δικές τους ξεχωριστές στιγμές.

Τώρα πια το Αιγαίο έχει αλλάξει. Τη φωνή της Αιμιλίας μπορούν να την ακούσουν μόνο  άνθρωποι όπως στα «Ρόδινα Ακρογιάλια»  του Παπαδιαμάντη. Μόνο αυτοί που αγάπησαν, πόνεσαν και ονειρεύτηκαν. Εκεί που κάποτε ακουγόταν  το Τζιβαέρι τώρα ακούγονται ήχοι techno, house, hiphop  κλπ. Τι να κάνουμε, έτσι είναι η ζωή. Αλλάζει. Το να κοιτάζεις συνεχώς πίσω δεν είναι λύση. Για να επιβιώσεις πρέπει να κοιτάς και τι γίνεται δίπλα. Εντελώς διαφορετικά βιώματα. Κανείς δεν μπορεί να πει αν είναι καλύτερα ή χειρότερα. Το σίγουρο είναι ότι κάθε μέρα που περνάει χάνουμε κι ένα μικρό κομμάτι του δικού μας πολιτισμού, της ταυτότητάς μας. Πού θα μας βγάλει και πότε,  πάλι κανείς  δεν ξέρει.

Η ηχογράφηση είναι πολύ παλιά και  δεν ακούγεται καθαρά.

ΥΓ. Μέρες που είναι ας ξεχάσουμε λίγο τα τοπικά θέματα που είναι πολλά και μεγάλα. Έτσι κι αλλιώς θα τα βρούμε πάλι μπροστά μας.