“ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ ….(ΕΣΤΙΑ- ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗΣ)” (ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ)
θλιβερό μαντάτο μου το έφερε σήμερα, Σάββατο μεσημέρι, η Ελένη Μαχαίρα.
Την τελευταία μέρα λειτουργίας του βιβλιοπωλείου πήγε να αγοράσει ένα
βιβλίο, κάτι σαν σουβενίρ μιας εποχής που απέρχεται οριστικά. Πολύς
κόσμος. Βαριά ατμόσφαιρα. Σφιγμένα συναισθήματα. Άδεια βλέμματα.
Ελάχιστα σχόλια. Πήραν όλοι κάτι και αποχαιρέτησαν.
προηγηθεί πριν ένα-δυο χρόνια το κλείσιμο του άλλου ιστορικού
βιβλιοπωλείου της Εστίας στη Σόλωνος. Εκεί, σε μια ήσυχη γωνιά στο βάθος
του ισογείου μπορούσες να δεις ανθρώπους όπως ο Μάνος Ελευθερίου, ο
Στέλιος Ράμφος , ο Νίκος Δήμου να πίνουν ένα Ελληνικό καφεδάκι και να
συζητούν χαμηλόφωνα στο μεγάλο παλιό γραφείο του διευθυντή. Είχα την
τύχη να δω τέτοιες εικόνες γιατί ήμουνα τακτικός στο βιβλιοπωλείο (ήταν
πολύ κοντά στη σχολή). Ήταν χαρακτηριστικά και τα σακουλάκια από
ανακυκλωμένο χαρτί με το σήμα του βιβλιοπωλείου. Εκεί ήταν που εκδόθηκαν
τα έργα του Παπαδιαμάντη, του Παλαμά και τόσων άλλων. Σχεδόν δυο αιώνες
σκέψης και στοχασμού σε ένα περίγυρο που απέπνεε δέος και σεβασμό.
εποχής, φίλοι αναγνώστες. Ήταν φυσικό και αυτοί οι δυο πυλώνες να
κλείσουν τον βιο-ιστορικό τους κύκλο ακολουθώντας τη μοίρα μεγάλων
εκδοτικών οίκων και εφημερίδων της Ευρώπης όπως Britannica,
Universalis, France Soir κλπ. Ότι θέλετε μπορείτε να τα παραγγείλετε –
όσα υπάρχουν κι αν υπάρχουν- στο ηλεκτρονικό Amazon. Καμία σχέση. Το
κακό είναι ότι και αυτά που γράφονται σήμερα είναι προϊόντα συνεργασίας
όπως τα βιβλία του Χάρρυ Πότερ. Μετά τη εμπορική επιτυχία του πρώτου τα
υπόλοιπα γράφονται από επιτελεία και σε όλα είναι διάχυτη η ηλεκτρονική
διάσταση και παραλλαγή. Ψυχρή χαζοπεριπέτεια για αβασάνιστα μυαλά που
διαμορφώνουν περιθωριοποιημένους, αποχαυνωμένους χαρακτήρες- τυφλούς
μαζάνθρωπους.
καινούργια, ηλεκτρονική κουλτούρα είναι καταιγιστικά σαρωτική. Έχουμε
περάσει από την εποχή της γνώσης και του στοχασμού στην εποχή της
επιφανειακής ενημέρωσης και άποψης. Το βλέπετε και στα σχόλια του
παρόντος ιστότοπου. Αντί να αναρτούνται πολιτισμένες απόψεις με
επιχειρήματα βγαίνει στις οθόνες ένα ξεκατίνιασμα σκυλάδικης μορφής
όπου ο καθένας εκτονώνει τα απωθημένα του με έναν τρόπο που σε κάνει
να κοκκινίζεις από ντροπή λόγω της απίστευτης λεξιπενίας, έλλειψης
παιδείας και σεβασμού μιας γλώσσας που αποτέλεσε το όχημα μετάβασης
του ανθρώπου από τη βαρβαρότητα στον πολιτισμό. Όπως λένε και οι
γελοιογράφοι, είναι αδιανόητο πόση ευφυία χρειάστηκε για να μπορεί
κάποιος να αναρτά ακόμα και την μεγαλύτερη βλακεία χωρίς αιδώ, χωρίς
συναίσθηση της ανοησίας και της άγνοιας. Το έχει πει και ο Ουμπέρτο Έκο
με κάπως διαφορετική διατύπωση.
είναι κακή η ηλεκτρονική τεχνολογία, φίλοι αναγνώστες. Ευλογία είναι.
Η χρήση της είναι απερίσκεπτη. Και αυτή η απερισκεψία στη χρήση τείνει
να την καταστήσει μια μορφή εθισμού και εξάρτησης σε τέτοιο βαθμό ώστε
μυαλά που τρέχουν με την ταχύτητα του φωτός χάνονται μέσα σε έναν
ωκεανό ρηχής σκέψης και περιέργειας. Γι αυτό δεν ξεσηκώνονται οι
Έλληνες- πρωταθλητές της εξαρτημένης αποβλάκωσης. Ποιος να παρατήσει το
ηλεκτρονικό παιχνίδι, το στοίχημα και το κάθε είδους θέαμα για να κάνει
επανάσταση. Προτιμά την ψηφιακή παθητικότητα. Ευνουχισμένοι παρά την
ευφυία τους. Υποταγμένοι παρά την ευστροφία τους. Με άλλα λόγια
κοινωνικά φυτά, μεταλλαγμένα, χωρίς άρωμα, χωρίς αγκάθια.
Έλληνες να σερφάρετε παθιασμένα στον κυβερνοχώρο. Έχει πολλούς
κρυμμένους θησαυρούς. Όταν ξυπνήσετε όμως θα είναι αργά. Απλά να σας
θυμίσω ότι το τάμπλετ είναι εργαλείο. Το βιβλίο είναι κατάθεση ψυχής.
Β. Παπαμιχαήλ.