«Στων Ψαχνών την ολόμαυρη ράχη» (Μια πύρρειος νίκη και η αναζήτηση των πραγματικών αιτιών)
Πέντε φορές επιχείρησε ο μανιακός δολοφόνος της γης να βάλει φωτιά και να κάψει αυτό που δίνει ζωή σ΄αυτόν και τα παιδιά του. Την τελευταία φορά το κατάφερε. Πείτε το διαστροφή , πείτε το σχιζοφρένεια, πείτε το εκδίκηση, σαδισμό, όπως θέλετε. Το ανθρωπόμορφο κτήνος λογικά θα πρέπει να έχει ικανοποιήσει τα ένστικτά του και να ηδονίζεται από το αποτέλεσμα.
Ο δολοφόνος της γης μπορεί να είναι οποιοσδήποτε, από τον πιο μισητό συμπολίτη μέχρι τον φιλήσυχο άνθρωπο της διπλανής πόρτας. Μπορεί να είναι κάποιος κατά συρροή εγκληματίας, ένας εκκολαπτόμενος Hannibal Lecter ή ένας κρυφός σαδιστής – πολίτης υπεράνω πάσης υποψίας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι 4-5 φορές απόπειρα στο ίδιο σημείο μόνο τυχαίο γεγονός δεν μπορεί να θεωρηθεί.
Θα μπορούσε να έχει προληφθεί η καταστροφή μετά τις ύποπτα επαναλαμβανόμενες απόπειρες ; Πολύ δύσκολο αν και όχι ακατόρθωτο. Μπορείς να προλάβεις εύκολα τη λογική, όχι τον παραλογισμό. Ο δράστης θα έβρισκε κάποιο άλλο σημείο να εκτονώσει τον άρρωστο ψυχισμό του. Όσο ηρωικές προσπάθειες κι αν γίνουν εκ των υστέρων είναι εξαιρετικά δύσκολες και προσπαθούν να περισώσουν ότι έχει απομείνει. Έτσι, για την τιμή των όπλων, για την τιμή των ανθρώπων που αξίζει να φέρουν αυτό το τίτλο. Και το ξέρουν καλά όλοι οι αληθινοί ήρωες που αγωνίζονταν με μηχανικά μέσα ή με τα ίδια τους τα χέρια. Οι σεμνοί ήρωες που ρίχνονταν στη φωτιά την ώρα που άλλοι παρατρεχάμενοι παντογνώστες, ατσαλάκωτοι και φρεσκοξυρισμένοι μοστράρονταν στις οθόνες. Γι αυτό και τους αξίζει μεγαλύτερη τιμή. Κάηκαν 12 000 στρέμματα και χιλιάδες ελαιόδενδρα. Πολύ μεγάλες απώλειες. Σώθηκαν όμως άνθρωποι και συνειδήσεις σε μια πύρρειο νίκη στο καμένο Κοντοδεσπότι.
Φίλες και φίλοι, ας πάμε λιγάκι πίσω στο χρόνο. Πριν το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο το 80% των Ελλήνων ήταν αγρότες και βοσκοί. To δάσος έτρεφε πάνω από τη μισή χώρα με τη κτηνοτροφία, τη ρετσίνα, την υλοτομία, τα κάρβουνα κλπ. Ποτέ δεν υπήρξε πρόβλημα. Ποτέ η Ελλάδα δεν είχε τόσα πολλά αιγοπρόβατα και τόσα πολλά δάση. Αυτές ήταν οι βασικές πηγές βιοπορισμού σε μια φτωχή χώρα. Αν έπιανε πυρκαγιά ήταν μόνο από φυσικά αίτια (κεραυνοί κλπ) ή από ανθρώπινο λάθος, όχι εσκεμμένα. Στη συνέχεια υπήρξαν πολλές νομοθετικές ρυθμίσεις με αποκορύφωμα του παραλογισμού το 1974 όταν για πολιτικούς (!) λόγους καταργήθηκε στην πράξη κάθε έννοια ιδιοκτησίας, εκμετάλλευσης, αγοραπωλησίας κλπ δασικών εκτάσεων με σκοπό την “προστασία” του δάσους. Νομοθετικές ρυθμίσεις που φτιάχτηκαν για να μην εφαρμοστούν ποτέ ή για να το θέσω πιο ρεαλιστικά, ρυθμίσεις που φτιάχτηκαν για να δέσουν τα χέρια των κατώτερων υποτακτικών και να αφήσουν το πεδίο ελεύθερο για όσους είναι “πάνω από το νόμο” : Καταπατητές χωρίς κόστος και τιμωρία, υπό προστασία οικοπεδοφάγους κλπ. Το αποτέλεσμα είναι ότι το έτος 2018 δεν έχουμε ούτε το 1/2 των δασών που είχαμε προπολεμικά και και αυτό είναι το προϊόν της δόλιας νομοθεσίας του πιο ξεφτιλισμένου κράτους της Ευρώπης. Κάθε χρόνο περισσότερες και μεγαλύτερες πυρκαγιές. Και όλοι αναρωτιούνται γιατί. Είναι ίσως σκληρό αυτό που θα πω αλλά έχω την εντύπωση ότι κανένας ιδιοκτήτης δασικής έκτασης δεν θα στεναχωρηθεί αν δει το δάσος να καίγεται. Όπως κανένας ιδιοκτήτης σπιτιού δεν θα στεναχωρηθεί αν δει ότι το σπίτι που του κατέσχεσαν άδικα πήρε φωτιά στα χέρια του νέου, παράνομου ιδιοκτήτη.
Το μέλλον των δασών στην Ελλάδα προδιαγράφεται δυσοίωνο. Σε 2 – 3 δεκαετίες δεν θα χει μείνει σχεδόν τίποτα. Είναι θέμα χρόνου πότε θα επιβάλουν φορολογικό καθεστώς στις δασικές εκτάσεις ανάλογο με αυτό των αγρών ολοκληρώνοντας το ασύλληπτο εθνικό αδίκημα και τότε οι εμπρησμοί ίσως είναι στην ημερησία διάταξη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ΄ ότι μέχρι τώρα. Όχι από τους πρώην ιδιοκτήτες αλλά από τους πάρα πολλούς αγανακτισμένους που θα δουν τον κάθε είδους εμπρησμό- δασικό, αστικό κλπ-σαν μέσο εκδίκησης, διεκδίκησης και δικαίωσης. Αν προσθέσουμε σ΄αυτούς την προαναφερθείσα κατηγορία των σχιζοφρενικών της πρώτης παραγράφου συμπληρώνεται ένα παζλ παρόμοιο με φαύλο κύκλο από τον οποίο δεν κινδυνεύουν μόνο τα δάση αλλά ολόκληρη η κοινωνία στο σύνολό της. Η ιστορία και η πρακτική εγγυώνται απόλυτα τις καταστροφικά αρνητικές επιπτώσεις σε βάθος χρόνου.
Είναι πολύ μεγάλο και νομικά πολύπλοκο το θέμα. Σ΄αυτήν εδώ την ιστοσελίδα έχουμε αποφασίσει να μην μασάμε τα λόγια μας και να μην ξορκίζουμε το κακό με μάγια. Επιμένουμε ότι το κράτος σπέρνει την πρώτη παρανομία και στη συνέχεια αναγκάζει τους πολίτες να θερίζουν θύελλες. Πήρε τις ιδιοκτησίες από τα χέρια νόμιμων ιδιοκτητών και τις παρέδωσε σε καταπατητές και εμπρηστές.
Επαναλαμβάνω για όσους δεν κατάλαβαν. Κάποτε, πριν τις υπάρχουσες, ύποπτα άστοχες νομοθεσίες για την προστασία των δασών είχαμε 20 φορές περισσότερη εκμετάλλευση και 2 φορές μεγαλύτερες δασικές εκτάσεις. Με το παλιό καθεστώς και αυστηρότατους ελέγχους θα είχαμε ελάχιστα έως καθόλου προβλήματα. Δεν γνωρίζω αν το Ελληνικό κράτος θα λογικευτεί κάποτε. Χλωμό το βλέπω.
Μέχρι τότε ευχόμαστε όλοι στους πυροσβέστες, στους εθελοντές και στους πιλότους καλή δύναμη και κουράγιο. Όπως ευχόμαστε στους ήρωες που ξεκινούν για τον πόλεμο εναντίον ενός πανίσχυρου αλλά και αόρατου εχθρού έχοντας πλήρη επίγνωση των ελάχιστων πιθανοτήτων μιας νίκης. Είδαμε κι ακούσαμε πολλούς ¨ξερόλες” στην τηλεόραση αλλά δεν τους είδαμε μέσα στη φωτιά. Μέσα στη φωτιά είδαμε ακόμα μια φορά το Σπύρο Ραπτάκη και τα παλληκάρια του να κάνουν την ύστατη προσπάθεια να περισώσουν ότι γίνεται μέσα στην καπνιά και τη μαυρίλα. Να είναι πάντα καλά. Παράδειγμα γενναιότητας και αυταπάρνησης που φαίνεται στο στίβο μάχης και όχι στις οθόνες. Κι αυτά τα τελευταία λόγια δεν είναι του γράφοντος. Είναι λόγια της ψυχής όλων των δημοτών. Αυτή είναι και η μόνη ανταμοιβή τους.
Κλείνω το θλιβερό αυτό άρθρο χρησιμοποιώντας ακόμα μια φορά το Διονύσιο Σολωμό με μια αφιέρωση στους αφανείς πολίτες, τους αγωνιστές της φωτιάς, το Σπύρο, τα παιδιά του συλλόγου και όσους συμμετείχαν ενεργά στην κατάσβεση :
“…και στην κόμη στεφάνι φορεί, γεναμένο από λίγα χορτάρια που είχαν μείνει στην έρημη γη…”