«Θυμός.Ένα υγιές αλλά απαγορευμένο συναίσθημα…» (της Κατερίνας Μούτουπα)
Έχει αναρωτηθεί ποτέ κανείς γιατί θυμώνει ή γιατί δεν μπορεί να θυμώσει; Τι είναι τελικά ο θυμός; Πότε και γιατί εμφανίζεται;
Αρχικά, να ξεκαθαρίσουμε πως ο θυμός είναι ένα ανθρώπινο συναίσθημα, κι έχει σημασία πως το χειριζόμαστε, πως το εκφράζουμε ή δεν το εκφράζουμε. Ο θυμός στη σημερινή κοινωνία συνήθως θεωρείται ένα αρνητικό ανεπιθύμητο συναίσθημα με δυσάρεστη επίγευση που πρέπει να αποφεύγουμε στις σχέσεις μας. Πολλοί άνθρωποι για να καταστείλουν το θυμό τους φτάνουν στο σημείο να τον απορρίπτουν, να τον καταπιέζουν και να τον απωθούν στο ασυνείδητο χρησιμοποιώντας διάφορους ψυχολογικούς μηχανισμούς άμυνας.Άλλοι πάλι, τον εκφράζουν πιο δυναμικά, φωνάζοντας, που ωστόσο αυτή η αντιμετώπιση δίνει μόνο παροδική ανακούφιση.
Αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό είναι πως ο θυμός είναι ένα απολύτως υγιές συναίσθημα το οποίο χρειάζεται να έχει τη θέση του στην ζωή μας, ακριβώς όπως δίνουμε χώρο σε πιο αποδεκτά συναισθήματα π.χ. αγάπη, θλίψη, φόβο, χαρά, απογοήτευση.
Τι μας οδηγεί άραγε στο να θυμώσουμε ή το αντίθετο; Τις περισσότερες φορές θυμώνουμε, επειδή ταυτιζόμαστε με μια κατάσταση, δηλαδή όταν βλέπουμε να συμβαίνει κάτι άδικο, κατά τη γνώμη μας, κάτι που συγκρούεται με τις αρχές μας και τις αξίες μας. Θυμώνουμε, επίσης, όταν κάτι μας φοβίζει ή όταν έχουμε μια ανικανοποίητη ανάγκη: Κάτι που επιθυμούμε και δεν το παίρνουμε.
Καθημερινά, πολλά παραδείγματα, έκφρασης ή μη του θυμού λαμβάνουν χώρα είτε εντός είτε εκτός θεραπευτικού πλαισίου. Και πολλά ερωτήματα κάνουν την εμφάνισή τους πχ τα καλά παιδιά επιτρέπεται να θυμώνουν; Ή αν θυμώσω και φωνάξω στον/την οικογένειά μου/σύντροφο/φίλο-η, θα αλλάξει η σχέση μας; Ή γιατί να θυμώσω, δεν έχω κάποιο λόγο… (;).
Οι απαντήσεις πολλές. Ο καθένας απαντά σε αυτά τα ερωτήματα με βάση τις δικές του καταβολές, τις δικές του σχέσεις και φυσικά με βάση τα δικά του φίλτρα (αξίες, αρχές, κανόνες κτλ). Οπότε, αντικειμενική απάντηση δεν υπάρχει. Ο μεγαλύτερος φόβος βρίσκεται στο τελευταίο ερώτημα. Κι αναφέρομαι στον όρο φόβο, διότι τα άτομα που φαίνονται ήρεμα κι επιφανειακά έχουν μεγάλες ποσότητες συσσωρευμένου θυμού μέσα τους. (πώς άραγε ένας τόσο κλειστός μπορεί να ξεκλειδωθεί συναισθηματικά και να βγάλει το θυμό που έχει μέσα του;). Τα άτομα αυτά, φοράνε το χαμόγελό τους, κάνουν «πέτρα την καρδιά τους» και μπαίνουν σε κάθε είδους σχέσεις, τόσο επιφανειακά και ρηχά. Εν αντιθέσει με τα άτομα που αναγνωρίζουν τον θυμό τους και φοβούνται τις επιπτώσεις του. Δε, τα άτομα που τον εκφράζουν κιόλας, θεωρούμε πως είναι απόλυτα συνδεδεμένα με τον εαυτό τους και ακούνε πραγματικά τις ανάγκες τους.
Συμπερασματικά, θα λέγαμε πως ο θυμός δεν είναι τίποτα άλλο από από μια κραυγή για αγάπη, αποδοχή κι αναγνώριση. Απαιτεί όμως δουλειά με τον εαυτό μας, προκειμένου να τον γνωρίσουμε και να τον αξιοποιήσουμε κατάλληλα, διότι αν γίνει ανεξέλεγκτος, μπορεί να φέρει πολλά προβλήματα υγείας (πχ εγκεφαλικό, πίεση κτλ).